Het gekke verhaal achter Cap Moderne

Aan de andere kant van de baai uit Monaco, is er een uitzonderlijke culturele en natuurlijke plek die nu bekend staat als Cap Moderne. Dit onconventionele museum bestaat uit Eileen Grijs's villa E-1027, Le Corbusier's Cabanon, vakantiehutten en bar-restaurant Etoile de Mer (die in 1984 niet meer actief was) - allemaal mythische architectonische iconen in een omgeving van uitzonderlijke natuurlijke schoonheid. De verzameling legendarische gebouwen in het hart kreeg een nieuwe naam Kap Moderne toen het in 2015 voor het eerst bezoekers ontving.

De echte ster van de show is E-1027, het huis dat de wonderbaarlijke Ierse ontwerper Eileen Gray in de roerige jaren twintig bouwde. Alles, van de cryptische naam – gebruik makend van de positie in het alfabet van de eerste letters van de naam van Eileen Gray (E, 7) en van haar toenmalige geliefde Jean Badovici (10, 2) – tot de geschiedenis van het onleesbaar worden door muurschilderingen die Corbusier schilderde ( terwijl naakt) op de muren, een moord en verwaarloosde verlatenheid, maken dit het meest raadselachtige van de vele modernistische huizen in Frankrijk.

Hier is het, te zien in de Louis Vuitton-campagne van 2023:

Het verhaal achter het E-1027-huis van Cap Modern

In 2009 werd een chocoladekleurige leren Dragon-fauteuil van de Ierse meubelontwerpster Eileen Gray bij Christie's in Parijs verkocht voor $ 28,3 miljoen, waarmee het record voor decoratieve kunst uit de 20e eeuw werd verbroken. Kenners waren zich altijd al bewust van haar enorme, maar enigszins onbekende talent, maar de veiling kroonde Gray officieel – en definitief – tot een van de onsterfelijken van het moderne design.

Ze verhuisde in 1902 naar Parijs en onderscheidde zich als pionier in het gebruik van de lak die zo belangrijk was voor de Art Deco-beweging. In de jaren twintig verwerkte ze, samen met haar collega's, chroom, staal en glas in haar ontwerpen Marcel Breuer En Mies van der Rohe. Maar het is Le Corbusier, haar tijdgenoot en voormalige vriend, met wie Gray's geschiedenis aan de Côte d'Azur nauw verweven is.

Gray en haar minnaar, Roemeense criticus Jean Badovici, wilden een liefdesnest bouwen aan het strand van de Côte d'Azur, en hier vond Gray de perfecte, afgelegen plek. Van 1926 tot 1929 – zonder enig idee dat ze een meesterwerk creëerde dat zijn tijd ver vooruit was – hield Gray toezicht op elk detail van de bouw van het huis, inclusief het in toom houden van de muilezels die materialen de heuvels op en af naar de bouwplaats vervoerden.

Gelegen op een glooiende helling, badend in de mediterrane zon en vol met pijnbomen, was het huis het toppunt van modernisme: gelaagd met vierkante witte vlakken, ramen van vloer tot plafond, schuifdeuren en open ruimtes die optimaal gebruik maakten van de zee en de lucht. Het is een wonder van elegantie en eenvoud, met rechthoekige daken en muren van wit beton, het soort huis dat we nu misschien al eerder hebben gezien, maar waar niemand behalve Gray in 1929 van had kunnen dromen.

Ze noemde het E-1027, een numerieke code: E voor Eileen, IO voor J zoals in Jean, 2 voor B zoals in Badovici, en 7 voor G zoals in Gray, bedacht als eerbetoon aan hun verweven levens.

Het is een steile afdaling langs olijfbomen en rozemarijnstruiken naar de kliffen beneden. Gray heeft het naar eigen inzicht ingericht en er ingenieuze details aan toegevoegd, zoals een zwart betegeld zwembad dat ze met zand vulde en waar ze ontspande tijdens haar cocktailuurtje.

Binnenkomen Charles-Édouard Jeanneret (bekend als Le Corbusier), die Badovici en Gray vaak bezocht in hun idyllische kustplaatsje. Of hij zich nu bedreigd voelde door haar talent of niet, de meeste wetenschappers zijn het erover eens dat Le Corbusier geobsedeerd was door Gray en haar triomfantelijke E-1027.

Hij was zelfs zo jaloers dat Le Corbusier in 1938, nadat de biseksuele Gray uit elkaar was gegaan met Badovici en weer van vrouwen ging houden, het op zich nam om de binnenmuren te beschilderen – sommigen zeggen zelfs te bezoedelen – met acht schreeuwerige muurschilderingen die geladen lesbische beelden afbeeldden. Om de belediging nog groter te maken, maakte hij foto's van zichzelf terwijl hij dit deed, met niets anders op dan zijn kenmerkende bril. Toen ze hoorde van deze schaamteloze daad van disrespect, was Gray geschokt en zwoer hij nooit meer terug te keren.

Maar Le Corbusier bleef komen. In 1951 sprak Le Corbusier met de eigenaren van café L'Etoile de Mer (op het perceel grenzend aan E-1027) af om een strandhut te bouwen die bij hun restaurant zou komen.

Al snel bouwde hij er een hyperefficiënt gastenverblijf naast. Op E-1027 sloeg het drama om in een tragedie. Nazisoldaten plunderden het huis en gebruikten het als schietschijf tijdens de Tweede Wereldoorlog; in 1996 werd de morfineverslaafde eigenaar er vermoord. Het huis werd verlaten en voor dood achtergelaten, gehavend door verval, toegeëigend en beschadigd door krakers, junkies en zwervers.

Uiteindelijk grepen een groep bezorgde natuurbeschermers en de lokale monumentencommissie in 2000 in om een van de meest opvallende architectonische schatten van het land van de sloopkogel te redden.

Het verhaal achter Cabanon le Corbusier

Wat uw theorie ook is over de rol van Le Corbusier in het feit dat Eileen Gray tientallen jaren in de vergetelheid is geraakt, zijn kleine Cabanon is geniaal, een meesterzet van stijl en weinig onderhoud. Het ligt verscholen tussen de citrusbomen, alsof het huis en de bomen bij de wortels met elkaar verbonden zijn.

Corbu vond dat een huis een machine moest zijn om in te wonen, en dit huis is een toonbeeld van efficiëntie: de slaapkamer, de eettafel, de stoelen die ook als opbergruimte dienen, de badkamer en de kasten hebben elk hun eigen hoekje of verdwijnen in de muren van deze kleine, houten ruimte.

Overal zijn kubistisch ogende, helderblauwe, elektrisch groene en gele muurschilderingen te zien die Corbu graag maakte, de architect die zich het meest thuis voelt in een ander materiaal. Het miniatuurrestaurant dat via een deur met het huis verbonden is, is chic, en elke hoek van de kamer, van de ronde bar vol vintage karaffen en beschilderd met vissen, tot het kleine tafeltje in de hoek, heeft de patina van slijtage en stijl.

Le Corbusier bracht vele vredige vakanties door in Le Cabanon, en elke keer dat hij de trap afdaalde om in de golven te springen, of weer omhoog liep om zijn schilderwerk voort te zetten, passeerde hij E-1027, een paar armlengtes verderop. Je vraagt je af wat zijn herinneringen waren aan de plek, of aan Eileen Gray, en of hij er überhaupt voor koos om ze te bezoeken. Le Corbusier zou het werk van zijn voormalige buurvrouw oprecht bewonderd hebben, maar het is moeilijk voor te stellen wat hem bezielde om zich de muren van een villa toe te eigenen die niet van hem was.

Sommigen beweren dat Corbu later mogelijk de eer heeft opgeëist voor een deel van Grays ontwerpen. Lanie Goodman windt er geen doekjes om. "Corbu's muurschilderingen zijn een onmiskenbare sabotagedaad, of hij zich nu bewust was van wat hij deed of niet," zegt ze. "Als Grays voormalige vriend en mentor was hij zeker niet erg betrokken bij haar succes."

Hij was haar ongetwijfeld enige dankbaarheid verschuldigd omdat ze hem in de eerste plaats naar deze weelderige uithoek van de Rivièra had getrokken, tenminste tijdens zijn leven. In augustus 1965 verdronk hij tijdens het zwemmen in het water aan de voet van de heuvel, op het strand net onder Le Cabanon en E-1027.

Videorondleiding door Cap Moderne

Bezoekinformatie voor Cap Moderne

Meer willen? Hier is een lijst met beroemde villa's, de beroemdheden die ze bezaten en de gekke dingen die daar gebeurden.